Nummer 2, december 1996/januari 1997 Armoede: Genoeg onderzocht, tijd voor actie! Alledaags racisme... (interview met twee marokaanse jongeren) Shell schuldig aan volkerenmoord; Steun de Ogoni! Melkertbanen in Utrecht, de prak- tijk 60 jaar geleden: Spaanse burgeroor- log Land and Freedom, interview met Jim Allen (scenarioschrijver) Zwemmen in troebel water Gemeente drukt HOV erdoor Vier keer tegen de busbak Afbraak minderhedenbeleid in Utrecht Minderhedenbeleid in Amersfoort Handtekeningenactie tegen Ritzen; Genoeg bezuinigd! Kort verslag van discussieavond over strijd voor democratie in Marokko"

Armoede: Genoeg onderzocht

TIJD VOOR ACTIE!

Hoe is het mogelijk? Het rijke Nederland kent een "armoedeprobleem". Voor zover je het nog niet aan het lijf meemaakt, kun je het uit de kranten opmaken. Nog nooit zijn er zoveel nota's, conferenties en onderzoeken aan dit "fenomeen" gewijd als de afgelopen tijd. In een meest recent onderzoek door een bureau uit Breukelen komt naar voren dat de "minima" er de afgelopen tien jaar 20-25% op achteruit gegaan zijn.

Het frustrerende van al deze ongetwijfeld kostbare onderzoeken is dat er iets geconstateerd wordt, maar vervolgens niets gedaan. Naar aanleiding van Melkerts nota zal er de komende vier jaar verder onderzoek gepleegd worden. Vier jaar meer aan gegevens en observaties zonder dat de "sociale minima" er beter van wor- den.

Aapjes kijken

Dus kijk goed uit of er binnenkort een verdacht iemand bij je in de buurt komt wonen. Iemand die zich armoedig voor doet, maar een aantal straten verderop z'n Mercedes parkeert. Iemand met een ongezonde belangstelling in de financi‰le beslommeringen van jouw en je buren. Vertel 'm dat 'ie maar weer snel terug moet gaan naar z'n huis van een half miljoen. En dat 'ie de professor moet vertellen dat ze het geld voor dit "veldonderzoek" beter kunnen besteden aan een werkelijke verbetering van het "veld": Een opknapbeurt voor de wijk bijvoorbeeld.

Want armoede bestrijdt je niet met "onderzoek". De uitkerin- gen en lonen zijn gewoon veel te laag. De kosten van levensonder- houd te hoog. Het enige wat helpt is een radicale verhoging van uitkeringen en minimumloon en een verlaging van de woonlasten. We hebben echt geen onderzoek van nog eens vier jaar nodig om daar achter te komen.

Alledaags racisme...

Choukri (25) is chagrijnig. Wat een leuke avond stappen had moeten worden is in een domper ge‰indigd. Voor de zoveelste keer is hij als Marokkaanse jongere geweigerd bij een "Nederlandse" disco. Een kort gesprek met Choukri en Nabil over wat voor het ene deel van de lezers zeer herkenbaar is, terwijl het andere deel er nooit mee te maken heeft.

Nabil: "Bij Shiva werd ik en mijn vriend ook geweigerd omdat we geen pasje hadden. Op de vraag hoe we dan aan zo'n pasje konden komen, antwoorde de uitsmijter dat dat geheim (!) was. We zijn toen naar caf‚ Belgi‰ gegaan en hebben daar flink gezopen."

Choukri: Ook al weet je dat het onzin is, je gaat toch aan jezelf twijfelen. Je denkt: 'Ik ga nooit meer naar een Nederlandse discotheek'."

Nabil: "Niet alleen met uitgaan maar ook als je in een winkel bent, heb je het gevoel dat je constant in de gaten gehouden wordt. Bij de Albert Heijn voel ik me wel op m'n gemak, maar in een kleine winkel niet."

Choukri: "Een vriend van mij had in een schoenenwinkel net een paar nieuwe schoenen afgerekend, komt de baas van de schoenenwinkel naar beneden en eist dat hij in zijn tas mag kijken. Die vent is al die tijd dat je in de winkel was, niet in de winkel geweest. Maar zodra hij je ziet, verdenkt hij je van diefstal." (..) "Je hebt af en toe het gevoel dat je in de tijd dat je hier woont vooral hebt geleerd om naar de grond te kijken. Altijd alles over je heen laten gaan. Die disco en die winkel zijn onderdelen van de maatschappij. En dat dit 'gewoon' is, dat je hier dagelijks rekening mee moet houden, zegt iets over die maatschappij."

Nabil en Michel

Shell schuldig aan volkerenmoord

STEUN DE OGONI!!!

26 november hield SAP-Rebel Amersfoort/Utrecht samen met de NCPN een fakkelwake bij het stadhuis van Amersfoort. De wake was bedoeld om te herdenken dat een jaar geleden de Nigeriaanse mensenrechtenactivist Ken Saro Wiwa samen met drie medestrij- ders door het militaire regime van Abacha opgehangen werd. Ken Saro Wiwa en zijn kameraden moesten sterven omdat zij strijd voer- den tegen het beleid van Shell in Nigeria. De oliewinning door Shell vernietigd de natuurlijke leefomgeving van het Ogonivolk.

Het Ogonivolk bestaat uit een half miljoen mensen en woont aan de rand van de Niger-delta. Het gebied was vruchtbaar totdat Shell in 1958 met de winning van olie begon. Meer dan 100 oliebronnen werden aangeboord en er zijn 8 raffinaderijen. Dit heeft de aandeelhouders de afgelopen 38 jaar in totaal 30 miljard dollar winst opgeleverd. Ten koste van de Ogoni. Zij hebben het moeten bekopen met zware luchtverontreiniging, aangetast drinkwater en onvruchtbaar geworden gronden. Shell en andere oliemaatschappijen lappen elke milieuregel aan hun laars. Dat is met het door en door corrupte staatsapparaat van Nigeria niet zo moeilijk: Met een beetje smeergeld kun je elke controle voorkomen.

Opstand

Volgens de VN maakt Nigeria zich schuldig aan grootschalige schending van de mensenrechten. Mensenrechtenactivisten, vakbondsleden en socialisten worden vervolgd, gemarteld en vaak zonder vorm van proces vermoord. Het Nigeriaanse volk vecht voor democratie en herverdeling van de rijkdom. Nu is alle rijkdom, die voor 96% afkomstig is uit de oliewinsten, in handen van de militaire machthebbers. De strijd tegen de dictatuur is daarom tegelijk een strijd tegen Shell en de andere oliemaatschappij- en. Om de uitbuiting van mens en milieu in Nigeria te stoppen is nationalisatie van de oliemaatschappijen noodzakelijk. Wij kunnen de Nigeriaanse oppositie en de Ogoni steunen door acties tegen Shell. Boycotacties hebben vaker effect gehad. Shell kan dat beamen: denk aan Zuid-Afrika, denk aan Brenton Spar. Nigeria geeft aanleiding voor een nieuwe internationale campagne tegen deze oliemultinational.

* Voor vrijlating alle politieke gevangenen in Nigeria!

* Voor vrije vakbonden!

* Steun het Ogonivolk!

* Boycot Shell!

Bert

MELKERTBANEN IN UTRECHT: DE PRAKTIJK

Bij de HC Rumke groep in Utrecht werken zo'n 40 Mel- kertbaners. Rumke heeft psychiatrische ziekenhuizen als het Willem Arnt- shuis in beheer. Onlangs zat het eerste jaar voor deze "Melkerts" er op. De vraag was daarom: Hoeveel van deze 40 goedkope arbeidskrachten krijgen nu, na dit jaar, die reguliere baan die hen in het vooruitzicht gesteld was? Het antwoord ....0,0 (nul!). Wel kunnen de "Melkerts" langer dan dit jaar blijven. Onder dezelfde slechte voorwaarden en met hetzelfde belachelijk lage loon. De Melkertregeling is met andere woorden niets anders dan een middel voor werkgevers om een extreem goedkope categorie arbeiders in hun bedrijf te laten werken. Een ideaal middel om loonkosten te besparen. En de "Melkerts"? Die moeten er maar aan wennen dat ze de komende jaren op een houtje blijven bijten. Staat Melkert's PvdA dan werkelijk voor Partij van de Armoede?

60 JAAR GELEDEN:

SPAANSE BURGEROORLOG

Anarchisten, communisten, sociaal-democraten en links-socia- listen vochten samen tegen Franco. Dit republikeinse front werd echter verscheurd door een strategische kwestie. Was de strijd tegen Franco alleen bedoeld om de macht van de democratisch gekozen regering te herstellen. Of ging het om meer? Arbeiders en boeren namen bevrijde dorpen, steden, fabrieken en landerijen in zelfbestuur. De strijd tegen Franco kreeg daar- mee het karakter van een socialistische revolutie. Dit zinde de lei- dingen van de grote arbeiderspartijen niet. De Communistische Partij kreeg van Stalin de opdracht om koste wat kost de revolutie de nek om te draaien. Stalin wilde een pact met Frankrijk en Engeland en probeerde in Spanje te bewijzen dat hij het priv‚ bezit respecteerde. Aangezien de stalinisten, in tegenstelling tot de andere linkse partijen, goed bewapent werden door Moskou, lukte het hen om de revolutionaire aspiraties van de Spaanse arbeiders en boeren te vernietigen. Het republikeinse front verzwakte hierdoor, waardoor Franco's troepen in 1939 de overwinning konden beha- len.

LAND AND FREEDOM

Jim Allen is de scenarioschrijver van Land and Freedom, een film geregisseerd door de Britse regisseur Ken Loach. In een levendige documentaire-achtige stijl registreert de film de ervaringen van een jonge werkloze arbeider uit Liverpool die in de Spaanse burgeroorlog vecht. Ken Loach en scenarioschrijver Jim Allen hebben voor deze film verschillende prijzen ontvangen. Socialist Action, onze Amerikaanse zusterorganisatie, had een interview met Jim Allen. Hieronder volgt een vertaling.

De karakters en gebeurtenissen in de film, zijn die direct gebaseerd op de ervaringen van deze Burgeroorlog-vetera- nen?
Ja. De film is erg feitelijk. De hoofdpersoon bijvoorbeeld, die lid is van de Communistische Partij en die door z'n ervaringen breekt met het stalinisme, staat symbool voor veel mensen in de Brigades.

Er lijken veel overeenkomsten te zijn tussen "Land and Freedom" en George Orwell's ervaringen, die hij opgeschreven heeft in "Saluut aan Cataloni‰". De hoofdpersoon van jullie film wordt bijvoorbeeld, net als Orwell, lid van een militie van de POUM (Verenigde Marxistische Arbeiderspartij, een links-socialisti- sche organisatie).
Ja, "Saluut aan Cataloni‰" was het beste dat Orwell ooit schreef. Hij beschrijft de episode in Barcelona, toen de arbeiders de stad over namen, erg goed. We hebben een oude kameraad van Orwell ge‹nterviewd. Hij was 16 toen hij aan de zijde van Orwell vocht en heeft ons erg veel informatie bezorgd.

De scene waarin militieleden samen met een groep boeren over landhervorming discussi‰ren, komt erg autenthiek over. Hoe ontstond deze scene?
Zo was de realiteit. De dorpen die door de POUM en de anar- chisten waren bevrijd, werden op een nieuwe manier georganiseerd. Er werden bijeenkomsten belegd met de boeren waar beslist werd over hoe het land, nu de grootgrondbezitters weg waren, te verdelen. We hebben geprobeerd de dialoog hier zo levendig mogelijk te krijgen. We vertelden de acteurs niet vooraf hun tekst. Maar we praatten over de politieke inzet van het debat: Herstel van het grootgrond- bezit, of verdeling van het land onder de boeren, of collectief bezit. De meeste boeren in deze scene waren overigens geen professionele acteurs maar echt boeren.

"Land and Freedom" is erg controversioneel. Sommige linksen vinden dat de stalinisten te hard behandeld worden in de film.
De stalinisten waren schuldig aan het ene verraad na het andere. De hele inzet van Stalin, sinds hij voor "socialisme in ‚‚n land" pleitte, was dat Communistische Partijen in de wereld zich ondergeschikt maakten aan zijn diplomatieke belangen. Het was in zijn belang dat de status quo in de wereld gehandhaafd bleef. Een revolutie in het Westen zou immers de arbeiders in de Sowjet-Unie aan kunnen zetten om zich van de bureaucratische dictatuur in hun land te ontdoen. Ten tijde van de burgeroorlog zei Stalin tegen het Westen: "Wees niet bevreesd. Ik zal er voor zorgen dat als Franco verslagen wordt, er geen socialistische revolutie in Spanje (die zeker over zou slaan naar Frankrijk -red.) plaats zal vinden". Logisch dat stalinisten het niet prettig vinden om met deze historische werkelijkheid geconfronteerd te worden. Tijdens een vertoning in Spanje liep de hele leiding van de Communis- tische Partij demonstratief de bioscoop uit. Maar goed, dit soort reacties hebben de discussies alleen maar gestimuleerd.

LinksActief raadt Land and Freedom van harte aan. Je kunt 'm op video huren bij Videohome "de Korte Jans", Korte Jansstraat 18.

ZWEMMEN IN TROEBEL WATER

Eerst vond er nog een "onderzoek" plaats. Je laat tenslotte niet zo maar mensen naast een vuilstort zwemmen. De waterkwaliteit werd snel in orde bevonden en de Nieuwegeinse en IJsselsteinse bevolking werd uitgenodigd om een duik te nemen.

De stichting Natuur en Milieu benadrukte echter dat het onder- zoek van de provincie veel te oppervlakkig was en dat er een dieper en grondiger onderzoek nodig was. Er was immers tientallen jaren gestort en met name over de eerste stortjaren was veel onduidelijkheid. Was er wel alleen naast de afgraving gestort en er niet in? De provincie zwichtte uiteindelijk en ging in op de noodzaak tot een serieuzer onderzoek. En wat bracht dat aan het licht? Inderdaad: Natuur en Milieu heeft gelijk. De plas is in de verste verte niet geschikt om in te zwemmen. Er liggen allerlei voorwerpen op de bodem: scherpe stukken beton en ijzer die geen vaste plek hebben maar rouleren en zelfs een auto. Het water heeft op alle dieptes dezelfde temperatuur (zeer ver- dacht) en smaakt naar radiatorwater. Bovendien liggen er vaten met ...doodshoofden op de grond.

Enigszins geschrokken van de resultaten liet de provincie weten dat er voorlopig niet meer gezwommen en gesurft kan worden. Tegelijk probeerde zij de gegevens van het tweede onderzoek wat te bagatelliseren. In de vaten met doodshoofden zou...zand zitten. En de klacht van omwonenden dat er jarenlang illegaal gestort is, ontkent zij simpelweg. Wel werd toegegeven dat er ook ziekenhuisafval gestort moet zijn.

Na kamervragen over deze troebele kwestie, werd aangekondigd dat er een "vertrouwelijk" onderzoek ingesteld zou worden. De marine is ondertussen gaan duiken in de put en heeft monsters uit de vaten genomen.

Deze hele affaire leert echter dat we niet blindelings op onderzoeken van de overheid kunnen vertrouwen. Onderzoeken moeten openbaar zijn en juist niet "vertrouwelijk". Voor alle betrokkenen is het van belang dat alle gegevens "boven water" komen. Is er illegaal gestort? Heeft de provincie bewust gegevens uit haar eerste onderzoek verzwegen? Lopen mensen die in de plas gezwommen hebben gevaar? Enzovoorts.

Het is nu weer rustig rond "de put". Geen dagjesmensen en zwemmers, geen surfers en waterski‰rs meer...De enigen die er nog zijn, zijn de meerkoeten en de eenden, nietsvermoedend zwemmen zij nog rustig rond...

Wouter

GEMEENTE DRUKT HOV ERDOOR

Het is de droom van de Utrechtse gemeentebestuurders: een hypermoderne dubbelgelede bus die als een miniatuur hogesnelheidstrein over speciale betonnen busbanen door de stad zoeft. Hoogwaardig Openbaar Vervoer (HOV) wordt dat genoemd. Als het aan B&W ligt dan komen er vier van deze lijnen vanaf het Centraal Station door de stad. Per lijn kost dat minstens 200 miljoen gulden. Nog nooit is er door een gemeente in Nederland zoveel geld voor een bovengrondse Openbaar Vervoervoorziening uitgegeven.

De collegepartijen hebben zich daar, zoals te verwachten viel, niets van aangetrokken. Democratie op z'n Utrechts, zullen we maar zeggen.

Volgens SAP-Rebel zijn er genoeg redenen om de plannen, die vooral erg fiets- en voetgangersonvriendelijk zijn (zie hier- onder), in de vuilnisbak te gooien. Als je je bedenkt wat je allemaal met 200 miljoen zou kunnen doen (het drastisch verlagen van de busprijzen bijvoorbeeld) dan wordt duidelijk hoe absurd het is dat de gemeente koste wat kost aan de HOV-lijnen vasthoudt. Haar belangrijkste argument lijkt te zijn: "We hebben het er nu al zo lang over, er moet nu eens een knoop doorgehakt worden." Het is met andere woorden een ordinaire prestigekwestie geworden.

En dan te bedenken dat het de GroenLinks wethouder Hugo van Steenhoven is die hier de verantwoordelijkheid voor draagt... Verschilt die partij dan echt niets van de andere partijen?

Harry

VIER KEER TEGEN DE BUSBAK

AFBRAAK MINDERHEDENBELEID IN UTRECHT

De gemeente Utrecht heeft een onderzoeksrapport laten opstellen over het minderhedenbeleid. De conclusie van dit rapport is dat dit beleid vervangen moet worden door een algemeen "achterstandsbeleid".Burgemeester en Wethouders onderschrijven dit.

Seglo

De argumentatie voor deze beleidswijziging is onthullend. In plaats van toe te geven dat ordinaire bezuinigingen de drijf- veer vormen, wordt er een ideologisch verhaal opgehangen. Specifiek minderhedenbeleid zou volgens de onderzoekscommissie leiden tot "wrok en ressentiment bij de autochtone bevolking". De commis- sie (en de gemeente?) zwicht met andere woorden voor racistische gevoelens.

Onder delen van de "autochtone" bevolking bestaat het idee dat migranten voorgetrokken worden. Bijvoorbeeld op de woningmarkt of arbeidsmarkt. Iets wat door rechtse media als de Telegraaf en politici als Bolkestein sterk aangewakkerd wordt. De praktijk is echter anders. In Utrecht is, om maar iets te noemen, de werkloosheid onder Marokkanen en Turken twee keer zo groot als onder "autochtone" Nederlanders. En wat betreft de woningverdeling: Verschillende malen is uit onderzoek gebleken dat woningcorporaties migranten discrimineren. Het beeld wat sommige mensen hebben, klopt dus niet met de werkelijkheid.

Eigen belangen

Ron.

MINDERHEDENBELEID AMERSFOORT

Dit heeft tot nu toe geleid tot:
* Sluiting van het Anti-discriminatiebureau. Klachten moeten in vervolg ingediend worden bij het Instituut van Sociale Raadslieden. Een erg "witte" instelling, die zich met tal van andere zaken bezig houdt. Met ander woorden: een hogere drem- pel om je klacht in te dienen.
* Verlies van ruimtes van de Surinaamse organisatie Papayaa en de Vietnamese Vereniging voor bootvluchtelingen. Zij moeten uitwijken naar de buurthuizen, waar het maar de vraag is hoeveel plek en begrip er zal zijn.
* Afschaffing van het Centrum voor Beroepsopleiding van al- lochtonen. Migranten kunnen nu alleen nog maar opleidingen volgen via het arbeidsbureau, waar geen specifieke begeleiding plaats vindt.

In tegenstelling dus tot wat de gemeente beweert, heeft de "aanpassing" van het minderhedenbeleid juist tot meer discri- minatie geleid: Minder goede mogelijkheden om je beklag te doen, minder mogelijkheden voor migrantengroepen om bij elkaar te kunnen komen en minder begeleiding om op de arbeidsmarkt nog een kans te hebben.

Handtekeningenactie tegen Ritzen

GENOEG BEZUINIGD!

Rebel Nieuwegein is een handtekeningenactie begonnen onder scholieren. Tegen verdere bezuinigingen op onderwijs. Voor herstel van de kwaliteit en een fatsoenlijk levenspeil van de studen- ten. Omdat vooral de huidige MAVO en HAVO/VWO scholieren getroffen zullen worden door de voorgenomen bezuinigingen, is het van belang om als scholieren acties te gaan organiseren. De leerlingen- raad van het Cals College heeft zich reeds achter de handtekeningenac- tie opgesteld. Probeer ook op jouw school handtekeningen op te halen.
De lijsten kun je bestellen bij:

SAP-Rebel
Postbus 2709
3500 GS Utrecht.

of door een e-mail te sturen naar l_actief@dds.nl

DE STRIJD VOOR DEMOCRATIE IN MAROKKO

SAP-Rebel heeft besloten om een abonnement te nemen op Annahj Dimokrati, waar Joessef voor schrijft. Heb je interesse in dit blad, neem dan even contact met ons op (postbus 2709, 3500 GS Utrecht, of bel 020-6259272). We kunnen 'm laten rouleren of bij voldoende belangstelling kopi‰ren.